ادریس پلاس دنیایی از اطلاعات پارچه و پرده
پارچه اسپان از الیاف پروپیلن بدون بافت تولید می‌شود. نام‌های دیگر این پارچه عبارت است از: پارچه اسپان باند، پارچه نبافته، پارچه بی‌بافت، پارچه یک‌بار مصرف، پارچه لایه سوزنی و پارچه نبافته‌ی سوزنی. یک شرکت آمریکایی در سال 1940 برای اولین بار این پارچه را تولید کرد.
از جمله کاربردهای آن می‌توان به مصارف بهداشتی، مصارف بسته‌بندی و کاور، تزیینات خودرو و… اشاره کرد.
پارچه اسپان چیست؟
مواد اولیه تولید پارچه اسپان، پنبه، پلی‌استر و پلی پروپیلن است، اما از بافته شدن تار و پود تشکیل نمی‌شود بلکه از در کنار هم قرار گرفتن الیاف مصنوعی و متصل شدن آنها تولید می‌شود.
این پارچه دارای انواع مختلفی است که از جهت رنگ و حجم با هم تفاوت دارند. تولید آن در زمان کوتاه و با هزینه کم باعث شده که از این پارچه در صنایع مختلفی استفاده شود.
ویژگی‌های پارچه اسپان
اسپان دارای ویژگی‌های خاصی است که باعث کاربردهای مختلف این پارچه شده است. ویژگی‌های پارچه اسپان به طور خلاصه به این صورت است:
– جنس الیاف پارچه اسپان، نخ نیست و تار و پود ندارد بلکه از الیاف پرس تولید می‌شود.
– پارچه اسپان نرم و لطیف است.
– آنتی باکتریال و آنتی ویوو و ضد اشعه خورشید است.
– این پارچه قابلیت تولید در رنگ‌های متنوع و گرماژهای مختلف از 8 گرم تا 380 گرم را داراست. (گرماژ، نشان‌دهنده میزان تراکم بافت پارچه است. به وزن یک متر مربع از پارچه که بر حسب گرم بیان می‌شود، گرماژ می‌گویند)
– تولیدکنندگان می‌توانند این پارچه را با خاصیت آب گریز بودن (واتر پروف) یا آب دوست بودن (هیدروفیل)، به صورت ساده یا طرح‌دار، یک لایه یا چند لایه تولید کنند.
– هزینه‌های تولید پارچه اسپان کم‌تر از پارچه‌های دیگر و بازیافت آن آسان‌تر است.
مزایا و معایب پارچه اسپان
مزایای پارچه اسپان عبارت است از:
– در رنگ‌های متنوع، مدل‌های یک لایه و چند لایه و گرماژهای مختلف به صورت آب‌دوستی یا آب‌گریزی قابل تولید است.
– سبک و خنک است و به همین دلیل مناسب استفاده در فصل تابستان می‌باشد و مانع از فعالیت‌های روزانه نمی‌شود.
– لطیف و نرم است و حساسیت پوستی ایجاد نمی‌کند.
– دارای ضخامت مناسبی است، بدن‌نما و چسب نیست.
– ثبات رنگ دارد و در برابر پارگی و تماس با مواد شوینده مقاوم است و کیفیت خود را حفظ می‌کند.
– ضد اشعه خورشید و آنتی باکتریال است.
– با محیط زیست سازگاری دارد.
– مدت زمانی که صرف تولید آن می‌شود، کوتاه است و هزینه تولید آن نیز کم‌تر از پارچه‌های دیگر و مقرون به صرفه است.
معایب زیادی برای این پارچه بیان نشده جز این موارد:
– پرزگیر است.
– از آنجا که ماده اولیه آن الیاف پرس است، اگر پس از تولید، لطافت مناسب خود را به دست نیاورد، ممکن است کمی حساسیت پوستی ایجاد کند.
کاربردهای پارچه اسپان
نرمی، لطافت، آنتی‌باکتریال‌بودن و بسیاری از خصوصیات ویژه پارچه اسپان باعث شده که در صنایع گوناگونی از آن استفاده شود. از جمله:
– کالاهای بهداشتی و بیمارستانی: لباس اتاق عمل و جراحی، لباس بیمار، زیرانداز و روانداز بیمار، گاز، باند، پدهای زخم‌بندی، ماسک و کلاه، لباس‌های یک‌بار مصرف، روکش کفش و تجهیزات بیمارستانی، دستمال‌های مرطوب و بهداشتی، ساک، رویه بهداشتی نوار بهداشتی و پوشک و…
– صنعت پوشاک: تولید انواع لایی‌های حرارتی و مویی، نمدهای مخصوص گلدوزی
– محیط زیست: زیرانداز حیوانات خانگی و قفس کبوتران، رفع آلودگی نفتی دریاها
– کشاورزی: پوشش زمین‌های کشاورزی، پرورش قارچ، مرغداری و دامداری، بسته‌بندی محصولات کشاورزی مثل انواع مرکبات، بسته‌بندی کود، پوشش گلخانه‌ها و تجهیزات آبیاری برای جلوگیری از مصرف زیاد آب، پوشش محصولات و زمین‌ها برای جلوگیری از سرمازدگی و…
– راه‌سازی: پوشش محافظتی برای کانال‌ها و مخازن، کنترل فرسایش، تثبیت بسترهای ریلی، سطح‌سازی و مقاوم‌سازی در برابر ترک خوردن.
– ساختمان‌سازی: تولید کاغذ دیواری، روکش ساختمان‌های نیمه ساخته، دیوار کاذب، دکوراسیون، عایق‌بندی صوتی و حرارتی.
– بسته‌بندی و کاور: بسته‌بندی کلیه مواد غذایی از جمله میوه، چای کیسه‌ای، حبوبات و…، بسته‌بندی کفش، کیف، اسکناس، تولید ساک‌های تبلیغاتی، تولید کاورهای کت و شلوار، لوازم آشپزخانه، مبل، کامپیوتر و…
– تولید انواع کالای خواب مثل تشک، لحاف، روبالشی، ملحفه‌های یک‌بار مصرف
– صنعت خودروسازی: تزیینات داخلی خودرو، آفتابگیر، چادر و کاور خودرو، عایق صدا
– صنعت چاپ برای چاپ طرح روی تیشرت‌ها به منظور بالابردن ماندگاری و همچنین استفاده در پارچه‌نویسی
– تولید فیلترهای صنعتی و فیلترهای هوا و فیلترهای مایعات مثل فیلترهای مورد استفاده در صنایع شیر و نوشابه‌سازی
– استفاده در تولید دستمال‌های خانگی و صنعتی، کیسه‌های جارو برقی، زیربشقابی، زیرلیوانی، استفاده در لایه زیرین موکت‌های تافتینگ، استفاده به عنوان عایق در تولید کابل‌های برق و دیگر تولیدات صنعت الکترونیک، استفاده در صنایع نظامی، ماکت‌سازی، دکوراسیون، مبل
انواع پارچه اسپان
انواع اسپان بر اساس چند تفاوت، به وجود می‌آید که آنها را مناسب کاربردهای مختلف می‌کند. این تفاوت‌ها عبارتند از:
- تفاوت در گرماژ (وزن)
- تفاوت در طول هر رول
- تفاوت در عرض
- تفاوت در رنگ‌بندی
به عنوان مثال، پارچه اسپان 25 گرم، طاقه 1000 متری، 30 گرم، طاقه 4000 متری، و…
این پارچه از نظر تعداد لایه‌ها نیز به انواع مختلف تقسیم می‌شود، هرچه تعداد لایه‌ها بیشتر باشد، ضخامت پارچه بیشتر می‌شود. در صنعت نساجی، پارچه اسپان یک لایه S، دو لایه S2، … و پنج لایه S5 نام‌گذاری شده است.
لایه وسط S3 از مواد ملت بلون تولید می‌شود که دارای الیاف ظریف و نفوذناپذیر در برابر مایعات است. اسپان‌های چهار لایه در برابر نفوذ باکتری‌ها و میکروب‌ها بسیار مقاوم است و در تولید موارد بهداشتی مثل ماسک و گان جراحی بسیار کاربرد دارد.
نحوه تولید پارچه اسپان
در مرحله اول تولید پارچه اسپان، مواد اولیه وارد دستگاه اکسترودر شده، ذوب می‌شود. مواد مذاب وارد سوزن‌های سرنگ‌مانند این دستگاه شده و با فشار به صورت رشته‌های باریک فیلامنت از دستگاه خارج می‌شود. در مرحله بعد، الیافی که کاملاً خنک شده را به صورت یک‌اندازه و یک‌دست درمی‌آورند.
در مرحله پایانی، با یکی از سه روش شیمیایی، حرارتی یا مکانیکی، الیاف را به یکدیگر متصل می‌کنند و پارچه اسپان آماده مصرف می‌شود.
این پارچه در شهرهای مختلف از جمله تهران، اصفهان، مشهد، تبریز، یزد، همدان، ملایر، جلفا و کلاردشت تولید می‌شود.
