ادریس پلاس دنیایی از اطلاعات پارچه و پرده
نمد به عنوان یکی از قدیمی‌ترین منسوجات شناخته می‌شود. در فرهنگ‌های مختلف افسانه‌هایی در مورد نحوه ساخت اولین نمدها وجود دارد. به عنوان مثال در افسانه‌های سومری آمده است که راز ساختن نمد توسط یک قهرمان اسطوره‌ای به نام اورنامان لاگاش کشف شده است، اما به احتمال زیاد نمد اولین بار در آسیا بافته شده است. شواهدی از اولین نمدهای تولید شده در سیبری و مغولستان شمالی نیز وجود دارد. در مقبره‌های سیبری، اقلامی شامل لباس، دیوارپوش، جواهرات و پتوهای اسب کشف شد که همگی از نمد بافته شده بودند.
پارچه نمد چیست؟
نمد نوعی پارچه است که از غلتاندن و فشار دادن انواع الیاف به یکدیگر تولید می‌شود. این کار با استفاده از تکنیک‌هایی انجام می‌شود که رطوبت، فشار و گرما در آن دخیل هستند، به این ترتیب لایه‌های پارچه به یکدیگر متصل شده، مات می‌شوند و در نتیجه نوع جدیدی از پارچه به نام «نمد» به وجود می‌آید. نمد معمولاً از پشم یا سایر مواد طبیعی ساخته می‌شود و پارچه‌های باکیفیت با ضخامت مناسب تولید می‌کند. پشم را می‌توان به راحتی مات کرد و از آن برای تولید پارچه نمدی مرغوب استفاده کرد، همچنین افزودن الیاف مصنوعی به نمد می‌تواند دوام آن را افزایش دهد.
انواع پارچه نمدی
انواع مختلفی از پارچه نمدی وجود دارد که بر اساس منشأ ساخت و نحوه ساخت دسته‌بندی می‌شوند:
نمد پشمی (Wool Felt)
برای ساخت این نوع نمد پشم را شانه می‌کنند و با ترکیب کردن مواد خاصی با آن سبب چسبیدن الیاف به یکدیگر می‌شوند. در نتیجه یک پارچه نمدی نرم و بادوام به دست می‌آید. این نوع نمد به دلیل لایه لایه بودن، از انواع دیگر، ضخیم‌تر است.
نمد پشمی در برابر حرارت مقاومت خوبی دارد، رطوبت‌گیر و جاذب است و قابلیت تضعیف صدا دارد، بنابراین عایق مناسبی محسوب می‌شود. قیمت نمد پشمی از انواع دیگر گران‌تر است و به دلیل ضخامتی که دارد، برای هر کاربردی مناسب نیست.
نمد اکریلیک (Acrylic Felt)
نمد اکریلیک بسیار ارزان بوده و به راحتی در دسترس است. این پارچه اغلب در کارخانه‌ها به صورت مربعی برش خورده و سپس به فروش می‌رسد. یکی از مزایای آن در این است که نمد اکریلیک بعد از شستشو جمع نمی‌شود. اما نمد اکریلیک به اندازه نمد پشمی انعطاف‌پذیر و بادوام نیست. همچنین این نوع نمد دوستدار محیط زیست نمی‌باشد زیرا از پلاستیک ساخته شده است. نمد اکریلیک به اندازه سایر اشکال، ماندگاری ندارد، بسیار قابل اشتعال است و در هنگام پوشیدن احساس ناخوشایندی به فرد می‌دهد اما با وجود جنبه‌های منفی آن، باید قیمت بسیار پایین‌تر آن را نیز در نظر گرفت.
نمد خز (Fur Felt)
نمد خز یک نوع نمد چشمگیر، زیبا و بادوام است. از این نوع نمد می‌توان کلاه نمدی و سایر اکسسوری‌های زیبا به ویژه برای بانوان تولید کرد. اما متأسفانه، برای به دست آوردن نمد خز باید حیوانات خزدار کشته شوند، به همین دلیل در جامعه امروزی که به حقوق حیوانات اهمیت داده می‌شود، تولید چنین نمدی انتخاب مردم نیست.
نمد ریون (Rayon Felt)
نمد ریون معمولاً در مصارف صنعتی و پزشکی استفاده می‌شود. این پارچه مانند نمد پشمی خواص زیادی دارد. یکی از خواص خوب این نوع نمد امکان تبدیل آن به انواع محصولات مختلف عایق است، اما مانند تمام الیاف مصنوعی، یک آلاینده زیست تخریب‌ناپذیر محسوب می‌شود. نمد ریون اغلب با نمدهای پشمی ترکیب می‌شود تا پارچه نمدی نرم‌تری برای صنایع دستی ایجاد کند.
نمد فشرده (Pressed Felt)
نمد فشرده قدیمی‌ترین نوع بر اساس تاریخ بشر است. این نمد پیش از تکنیک‌های بافندگی امروزی رایج‌ترین روش تولید نمد با استفاده از پشم خالص یا ترکیبی از الیاف مصنوعی و پشم بوده است. نمد فشرده معمولاً به صورت ورقهای فروخته می‌شود و قابل تبدیل به اشکال مختلف مصرفی، صنعتی و پزشکی است.
نمد سوزنی (Needled Felt)
نمد سوزنی را می‌توان با ترکیبی از الیاف مصنوعی و پشمی یا فقط با الیاف پشمی خالص تولید کرد. این نوع نمد توسط ماشین‌هایی که هزاران سوزن دارند، تولید می‌شود. از این نوع نمد معمولاً برای تولید صنایع دستی و بالشتک‌های تزئینی استفاده می‌شود. نمدهای سوزنی به صورت دستی نیز تولید می‌شوند. هنرمندان از این صنعت برای تولید اسباب‌بازی‌های نمدی و اکسسوری‌ها استفاده می‌کنند.
نمد بافته شده (Woven Felt)
نمد بافته شده را از پشم یا مخلوط پشمی که به صورت پارچه بافته شده، تولید می‌کنند. این فرآیند بافت معمولاً باعث می‌شود که الیاف به طور طبیعی در هم پیچیده یا قفل شوند. این نوع پارچه نمدی برای مهر و موم درب و آلات موسیقی ایده‌آل است. نمد بافته شده برخلاف نمد سوزنی و فشرده، قابلیت تولید در ورقهای نازک را دارد.
کاربردهای نمد
– تولید اسباب‌بازی کودکان
– اکسسوری‌های زنانه مانند سنجاق سر، کیف دستی، کفش، زیورآلات نمدی و…
– ساخت کیف و کاور موبایل
– ساخت پانل‌های دیواری برای ایجاد عایق صدا
– استفاده در دکوراسیون منازل، تزئینات خانگی، روبالشی و…
مزایای پارچه نمدی
– ساییده نمی‌شود: لبه‌های پشم و نمد اکریلیک ساییده نمی‌شوند، بنابراین یک پارچه مناسب برای افرادی است که علاقمند به یادگیری خیاطی و یا دوخت اسباب‌بازی به صورت دستی هستند.
– ارزان قیمت است: اگرچه برخی از نمدها گران قیمت هستند اما نمد به طور کلی قیمت مناسبی دارد و برای کاردستی و دوخت گزینه مناسبی محسوب می‌شود.
– دسترسی آسان: تقریباً هر فروشگاه صنایع دستی، خرازی و حتی برخی سوپرمارکت‌ها پارچه‌های نمدی برای فروش دارند.
– همه کاره است: نمد کاربردهای فراوان و متنوعی دارد. علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد از انواع ضخیم‌تر نمد که خاصیت ضدآبی دارند برای تولید دمپایی و کفش نمدی استفاده می‌شود.
معایب پارچه نمدی
– پارچه‌های نمدی به دلیل ضخامتشان، خاصیت کشسانی پایینی دارند.
– بافت نمد، درشت و کاملاً مشخص است همچنین نمدها درخشندگی ندارند و کاملاً مات هستند.
– مستعد چروک شدن می‌باشند و در صورت شستشوی نامناسب (به خصوص پارچه‌های نمدی که از پشم طبیعی ساخته شده‌اند) چروک و جمع می‌شوند. برای حل این مشکل بهتر است آن در آب سرد به صورت دستی بشویید و بدون اینکه نمد را بچلانید آن را آویزان کنید تا خشک شود.
